شرح حال منوچهر اسماعیلی یک سال قبل از مرگ

نکته اینجاست که اطرافیانش هم چندان اهل مصاحبه نیستند. زهره شکوفنده که با او نسبت نزدیک خویشاوندی دارد و خود از صداهای ماندگار دوبله است هم نه تنها مصاحبه نمی‌کند که گویی اغلب با خبرنگاران سر جنگ دارد. همین امروز هم که پس از انتشار خبر درگذشت منوچهر اسماعیلی به قصد تسلیت با او تماس گرفتیم، با لحنی تند ما را به خبرجمع کنی متهم و به سرعت گوشی را قطع کرد. و اینگونه است که تا ساعت‌ها پس از فوت این هنرمند ارزشمند عرصه دوبله، بسیاری از رسانه‌ها، علاقه‌مندان به او و حتی سایت‌ها و نهادهای تخصصی مرتبط با دوبله خبر درگذشتش را نتوانستند اعلام کنند.

با این همه منوچهر اسماعیلی با آن صدای مخملی‌اش آنقدر بر گردن دوبله ایران و هنر کشورمان منت دارد که با تمام توان برایش بنویسیم.

به یک سال قبل برگردیم. همان روزی که به قصد گفت‌وگو با او با خانه‌اش تماس گرفتیم. آنچه در ادامه می‌خوانید شرح آن ماجراست.

مدتی است که نه کار می‌کرد و نه تمایلی به مصاحبه و حرف زدن با خبرنگارها داشت. شاید کرونا و روزهای تلخ و از دست دادن عزیزان، دلیل این همه سکوت و بی‌علاقگی حتی برای یک احوالپرسی ساده باشد از سوی صدای ماندگاری که شنیدنش حتی برای لحظه‌ای مخاطب را سر ذوق می‌آورد.

با این همه او هیچگاه اهل نمایش نبود؛ نگاهی به سال‌های گذشته به سرعت این حقیقت را یادآوری می‌کند. منوچهر اسماعیلی در همه این سال‌ها بیش از همه ترجیح داد در خدمت کارش باشد و هنرش را با صدایش به رخ همگان کشید.

خبرنگار کا 118 در راستای گفت‌وگو با هنرمندان دوبله، سراغ این صدای ماندگار هم رفت؛ هنرمندی از نسل طلایی دوبله.

منوچهر اسماعیلی چندان اهل مصاحبه نبود، پیشترها وقتی جویای احوالش می‌شدیم، حداقل چند کلامی مهربانانه بینمان رد و بدل می‌شد و در اغلب موارد محترمانه درخواستمان را برای گفت وگو رد می‌کرد؛ اما دیگر مدت ها بود که در خانه‌اش استراحت می‌کرد و سر کار هم نمی‌رفت. 

با منزلش تماس گرفتیم تا چند کلمه ای با او صحبت کنیم. همسرش تلفن را جواب داد. بعد از شنیدن درخواستمان از ما خواست منتظر بمانیم، و بعد از گذشت چند ثانیه، پاسخ این بود: «ببخشید می‌گوید تمایلی به صحبت ندارم.» و در ادامه دیالوگ‌هایی از توصیف شرایط و شرح حال آن روزهای استاد، بینمان رد و بدل شد که بر حسب امانتداری از انتشار آنها منصرف شدیم.

با این همه حیفمان آمد، این گزارش را ننویسم تا شاید همین جملات هم بهانه یادآوری صدایی باشد که بسیاری از نقش‌های ماندگار را در دوبله ایران جان داد. »

منوچهر اسماعیلی هشتم فروردین ماه سال ۱۳۱۸ در کرمانشاه متولد شد. او کار دوبله را از سال ۱۳۳۶ با رل گویی در نقش های کوتاه آغاز کرد و از سال ۱۳۴۲ مدیریت دوبله بسیاری از فیلم های بزرگ جهان را برعهده داشت.

اسماعیلی در سال ۱۳۳۸ در فیلم «دروازه های پاریس» به مدیریت دوبلاژ مرحوم علی کسمایی خوش درخشید و اوج کارش را در دوبله فیلم «بن هور» به مدیریت دوبلاژ مرحوم احمد رسول زاده در سال ۱۳۴۱ تجربه کرد.

این دوبلور باسابقه و مطرح کشورمان همچون ناصر طهماسب به صحبت کردن به جای چند شخصیت در یک فیلم با صداهای متنوع و به اصطلاح تیپ گویی شهرت داشت.

اسماعیلی در فیلم «هزار دستان» مرحوم علی حاتمی به جای شخصیت شعبان (محمدعلی کشاورز)، رضا تفنگچی (جمشید مشایخی) و همچنین به جای صدای عزت الله انتظامی و جمشید لایق نیز صحبت کرد. او پسرعمه زهره شکوفنده، دیگر دوبلور مطرح کشورمان است.
منوچهر اسماعیلی در طول این سال ها، مدیریت ارشد دوبلاژ بیش از ۲۰۰ فیلم سینمایی، تلویزیونی و سریالی و همچنین برنامه های رادیویی را انجام داد. او به جای بسیاری از بازیگران ایرانی و خارجی صحبت کرد که از جمله آثار ماندگار او در مقام گوینده فیلم و سریال های خارجی می توان به «محمد رسول الله» در نقش آنتونی کویین، «پاپیون» در نقش استیومک کوئین، «دروازه های پاریس» به جای پیر براسور، «انتقام جویان»، «بابا لنگ دراز»،  «مرد هزار چهره»، «یوزپلنگ»، «قانون»، «سمندر»، «شیوع» و …اشاره داشت.

از جمله آثار ایرانی که اسماعیلی در آن‌ها نقش گفته و یا مدیر دوبلاژی شان را برعهده داشته، می توان به «خاک»، «قیصر»، «هزاردستان»، «پهلوانان نمی میرند»، «دزد عروسک ها»، «دایی جان ناپلئون»، «حسن کچل»، «ناخدا خورشید»، «امام علی(ع)»، «مادر»، «دکل»، «کاراگاه» و «بایکوت» اشاره داشت.

منوچهر اسماعیلی در گفت و گویی که سال ۹۲ با خبرنگار کا 118 داشت، درباره دلیل ماندگاری صداها در دوبله گفته بود: مایه اصلی ماندگاری صدا، فیلم است. اگر فیلم خوب، دلسوزی، توجه و تعهد در کار باشد و دوستان در کار دوبله سری دوزی نکنند و بدانند چه می کنند، قطعا صداها می تواند مثل گذشته ماندگار شود.

این استاد تیپ سازی همچنین به ممنوعیت ورود فیلم ها اشاره کرده و تاکید کرده بود: اگر ممنوعیت ورود فیلم ها چه خصوصی و چه دولتی برای اکران در سینماهای کشور برداشته شود، کار دوبله هم از سکسکه درمی آید.

انتهای پیام