وحدت بر مبانی فکری دقیق پایدار می‌ماند
به گزارش خبرنگار معارف کا 118 آیت الله علی‌رضا اعرافی، در چهارمین وبینار سی و ششمین کنفرانس وحدت اسلامی با بیان این که وحدت‌های ظاهری و سطحی نمی‌تواند یک امت بیافریند و یک جبهه واحد تولید کند، اظهار داشت: وحدتی می‌تواند ما را به سمت آرمان‌های بزرگ سوق دهد که ریشه در مبانی عقلی، فکری و اصول علمی داشته باشد و فقط وحدت استوار بر مبانی اندیشه‌ای و فکری دقیق می‌تواند پایدار بماند.
وی که درباره مبانی علمی و دانشی وحدت سخن می گفت به این نکته هم اشاره کرد: آنگاه که ما سخن از انسجام، وحدت و یگانگی به میان می‌آوریم باید به این نکته توجه کنیم که زمانی وحدت، انسجامی پایدار خواهد بود که بر مبانی اندیشه‌ای و فکری دقیق استوار باشد. وحدت اسلامی باید در نظام‌های تربیتی جهان اسلام ریشه داشته باشد و مراکز علمی یعنی حوزه‌ها و مراکز علمی دینی، دانشگاه‌های جهان اسلام و همینطور نظام تعلیم و تربیت و آموزش و پرورش در جهان اسلام باید پیشگامان و پیشاهنگ‌های عمق بخشیدن به هویت اسلامی و انگیزه یگانگی و یکدستی در میان امت و نسل جوان باشند.
اعرافی ادامه داد: پیشرانی و پیشگامی نهادهای علمی، دینی و فرهنگی، آنگاه می‌تواند اثربخش و پایدار باشد که ریشه در علوم اسلامی و اندیشه پایه اسلام داشته باشد.
مدیر حوزه‌های علمیه کشور با اشاره به این که دستیابی به وحدت، تقریب، انسجام و هماهنگی و یکدستی امت نیازمند تفسیر و توجیه عقلانی فلسفه و کلام همه مذاهب اسلامی در مقوله وحدت و یگانگی است، گفت: باید این وحدت و انسجام در نظام فقهی و شریعت و آیین فقهی مذاهب اسلامی تفسیر شده باشد.
وی با تاکید بر لزوم حضور و نفوذ ریشه‌های وحدت در اخلاق اسلامی مذاهب مختلف اظهار داشت: اگر ما حداقل این سه زاویه نگرش اسلامی یعنی سطح اندیشه کلامی و فلسفی آنها، اندیشه فقهی و شریعت آنها و اندیشه اخلاقی و ارزشی آنها را متناسب با وحدت ببینیم، این وحدت عمق پیدا خواهد کرد. اگر چنین باشد آن وقت می‌شود گفت که ما در کنار هم به تعبیر رسول خدا (ص) همچون دانه‌های یک تسبیح و دندانه‌های یک شانه در آمده‌ایم و ید واحده شده‌ایم.
اعرافی با اشاره به این که در فقه ما آنگاه می‌توانیم وحدت را تعمیق کنیم و عمق ببخشیم که مبانی فقهی ما، راه را برای این یگانگی، یکدستی و همدلی و همراهی باز کند، تصریح کرد: به گمان من فقه ما در چند بعد، بزرگراه دست یافتن به هویت واحده و یگانگی امت را به روی ما گشوده است.
وی روابط اجتماعی را یکی از مباحث مهم در فقه شیعه عنوان کرد و گفت: اگر ما در فقه روابط اجتماعی دقت کنیم، می‌بینیم که روابط انسان ها در یک محیط کوچک و بزرگ مبتنی بر یک قواعدی است که اسلام آنها را تشریح می‌کند. در فقه، روابط اجتماعی و معاشرت میان مسلمانان آنجا که انسان ها در قواعد کلی اسلام با هم مشارکت دارند، قواعد مهمی وجود دارد که انسجام و وحدت را به ارمغان می آورد.
اعرافی در بخش دیگری از سخنان خود، بازگشت به قواعد فقهی در تحکیم اتحاد اسلامی را راهگشا برای امت اسلام عنوان کرد و افزود: این فقه اگر به درستی در همه مذاهب شناخته شود و در یک نگاه کلان مشترک عرضه گردد، راه را بر بسیاری از خشونت‌های مذهبی می‌بندد و مسیر را برای انسجام در جهان اسلام باز می‌کند.
وی با بیان این که نظیر همین مبحث فقهی در مباحث کلامی و فلسفی و مباحث اخلاقی و ارزشی هم وجود دارد، تاکیدکرد: مهم این است که پایه‌های استدلالی وحدت و هویت مشترک امت اسلامی در مبانی علمی و دانشی ما بازشناسی شود.
این اندیشمند مسلمان خاطرنشان کرد: اگر امروز رسول خدا (ص) در میان ما بودند، همه ما را از این پراکندگی‌ها پرهیز می‌دادند. بدون تردید قلب مبارک رسول خدا (ص) از این آشفتگی جهان اسلام آزرده است. نفوذ بیگانگان و جهانخواران در جهان اسلام، تهدید منافع امت اسلامی، جنگ افروزی، اختلاف افکنی و پدید آمدن رژیم غاصبی مانند اسرائیل موجب آزرده شدن قلب رسول خدا(ص) است و فرهیختگان و نخبگان امت اسلام باید به این دردهای بنیادین بیندیشند.
