شیرازه فرش چیست؟
در یک تعریف ساده و رایج، فرش شیرازه دقیقاً روشی است که توسط نخ ضخیم و سوزن مخصوص در لبه طولی فرش انجام می‌شود،
رنگ نخ شیرازه بسته به سلیقه صاحب فرش یا مطابق با سلیقه صاحب فرش می‌تواند تغییر کند و به رنگ زمینه فرش می باشد.
فرش شیرازه دوزی شده چه مزایایی دارد؟
اصولا شیرازه یکی از ارکان اصلی ساخت هر فرشی است و مانند قابی عمل می کند که از دو طرف فرش را احاطه می کند تا از بهم ریختن بافت فرش جلوگیری کند.
و درست مثل ریشه های فرش است که اگر نباشد شاید فرش ماشینی یا دستبافت شما زیبایی منحصر به فرد خود را ،
از دست بدهد و فرش ناقص به نظر برسد.
مهمترین مزایای بافت شیرازه در فرش:
1- اگر دقت کنید در لبه طولی فرش یک سری پرز وجود دارد که بخشی از بافت خود فرش است.
به وضوح می بینید که حاشیه فرش کم شده است، بنابراین شیرازه دوزی باعث استحکام بخشی طولی فرش می شود و ،
همچنین نظم خاصی در آن قسمت ایجاد می کند که به اصطلاح بافت فرش را مهر می کند.
2- خود دوخت با توجه به زحمتی که قالی در حین اجرای خود می کشد می تواند طرح های زیبایی را در لبه طولی فرش ایجاد کند.
مثلاً به جای استفاده از نخی که ممکن است ربطی به فرش نداشته باشد، از نخ استفاده کنید.
باید با رنگ فرش یا رنگ زمینه فرش هماهنگ باشد.
انواع شیرازه
شیرازه های رایج عبارتند از:
- متصل است
- جدا کردن
- خصمانه
- صلیب
شیرازه دوزی برای چه فرش هایی استفاده می شود:
یکی از رایج ترین سوالات این است که شیرازه پیچی برای چه نوع فرش هایی استفاده می شود؟
اگر دقت کنید می بینید که همه فرش ها چه دستبافت و چه ماشینی حتی فرش های فانتزی مجهز به آن هستند.
اما نحوه انجام آن برای فرش ماشینی و دستباف متفاوت است.
نحوه دوخت شیرازه فرش دستبافت و ماشینی:
در ابتدا لازم به ذکر است که تمامی فرش ها از ابتدا پیچ خورده هستند، چه فرش های ماشینی که در زمان تولید در کارخانه انجام می شود.
و چه فرش های دستبافتی که پس از اتمام بافت آماده عرضه و فروش می باشند.
اما ممکن است به دلایلی و بی احتیاطی فرش شیرازه شما دچار مشکل شود و نیاز به تعویض کامل آن برای شما داشته باشیم.
اگر شیرازه ایراد جزئی داشته باشد مثلا قسمتی از آن پاره شده باشد در این صورت نیازی به تعویض کامل نیست و ،
تعمیر شیراز به راحتی توسط رفوگر انجام می شود.
فرش دستباف و ماشینی چه تفاوت هایی با هم دارند؟
1- فرش دستبافت با دست دوخته می شود اما فرش ماشینی با دستگاه های مخصوصی به نام دستگاه سردوز دوخته می شود.
2- اصولا بافت فرش ماشینی شیراز با دستگاه سر دوزی انجام می شود، اصطلاح سردوزی برای فرش ماشینی نیز به کار می رود.
3- شیرازه فرش دستبافت چون دستباف است نیاز به زحمت بیشتر و زمان بیشتری دارد در حالیکه شیرازه ماشینی با ،
ماشین انجام می شود و سرعت آن نیز بیشتر است و دستمزدها به همین نسبت کمتر است.
4- نوع نخی که برای چرخاندن فرش با دست و ماشین استفاده می شود کاملاً متفاوت است که هر کدام برای انجام این کار به نخ خاص خود نیاز دارند.
چه عواملی باعث خرابی و عمر کوتاه شیرازه فرش می شود:
1- رسیدن رطوبت به الیاف فرش در اثر پوسیدگی آنها می تواند باعث خراب شدن و از بین رفتن هر چه سریعتر آنها شود.
2- تماس زیاد شیرازه با زمین در اثر کشیدن فرش روی سطوح سخت و ناهموار باعث نخی شدن شیراز و از بین رفتن حالت اولیه شیرازه می شود.
3- یکی دیگر از عواملی که باعث از کار افتادن آنها می شود، سایش فرش است.
4- پاره شدن شیراز می تواند یکی از عوامل دیگر عمر کوتاه فرش شیرازه باشد.
رفو و ترمیم شیرازه فرش به دو صورت
گاهی ممکن است قسمتی از شیرازه دچار ایراد جزئی شود که در این صورت نیازی به تعویض کامل آن نخواهد بود.
و تعمیر شیرازه توسط رفوگر به گونه ای انجام می شود که شیرازه به حالت عادی برگردد مانند روز اول فرش می شود.
اما گاهی پیش می آید که با گذشت زمان شیرازه به دلیل عواملی که در عنوان قبلی به آن اشاره کردیم کاملاً مشکل ساز می شود.
به طوری که از هم گسیخته می شود. کاملا جدا می شود و دوباره شروع به پیچاندن فرش می کند.
همانطور که گفته شد برای فرش دستباف این کار با دست و برای فرش ماشینی و فرش ماشینی این کار توسط چرخ خیاطی مخصوص این کار انجام می شود.
