پیوند دیرینه کردستان با شعر و موسیقی

به گزارش کا 118، قوم کرد به دلیل بهره‌بردن از فرهنگ غنی ایرانی، دارای اصیل‌ترین موسیقی و ملودی‌های جاودان و بزرگ است.

ساکنان مناطق کردنشین پیوندی دیرینه و کهن با شعر و موسیقی دارند و صدها آهنگ، آواز و ترانه کردی حکایت از ذوق سرشار آنان دارد . بسیاری از پژوهشگران، کردستان را مهد تمدن شعر و موسیقی دانسته و اعتقاد دارند آوازها و ترانه‌های کردی بیانگر روحیه دلیری و شکست ناپذیری آنان در مقابل با دشمنان و بیگانگان است.

موسیقی سرشار از راز و نیاز، سوز و گداز، عشق، مبارزه، عصیان و مرهمی برای دردهای بی‌پایان این قوم است و هرگز از فرهنگ و تاریخ تمدن کرد جدا نبوده و جزو تار و پود هنر ایرانی محسوب می‌شود.

صاحب‌نظران معتقدند موسیقی کردی یکی از اصیل‌ترین موسیقی‌های ایرانی است که با گذشت قرن‌ها، ویژگی‌های خود را در فولکلور عامه کرد زبان‌های ایرانی حفظ کرده و پیوند ناگسستنی با زندگی روزمره آنان دارد.

موسیقی کردی به غیر از هفت آواز اصلی موسیقی ایرانی، دارای یک دستگاه مستقل به نام اصفهان است که آوازهای “قه‌تاری” کردی در همین دستگاه اجرا می‌شود.

موسیقی این منطقه شیوه‌های مقامی و آوازهای مختلف دارد که از آن میان می‌توان به بیت، سوز و مقام، سیه‌چمانه، هوره، حیران، لاووک، گورانی، چمری و کوچه‌باغی اشاره کرد.

موسیقی کردی بازتاب غنای روحی و معنوی مردم این منطقه و در عین حال تریبونی برای تفسیر مسایل عمیق جامعه است و جغرافیای سخت و آغوش گرم هوارمان مانند سپر، از این آوازها در مقابل هجوم تاریخ دفاع کرده است.

موسیقی نواحی کردستان به عنوان گنجینه ارزشمند فرهنگی و قطب و سرآمد نوای عرفانی جهان، نقش بی بدیلی در حفظ و حراست از فرهنگ و هنر سنتی، آیینی و معنوی کشور ایران دارد.

هنرمندان استان کردستان در موسیقی سنتی، آیینی و عرفانی در کشور سرآمد بوده و ظرفیت ها و پتانسیل بسیاری در زمینه موسیقی معنوی دارند.

 کردستان قطب موسیقی عرفانی جهان به شمار می‌رود و دف نوازی به عنوان ساز عرفانی در میان موسیقی نواحی آن از جایگاه بسیار والایی برخوردار است.

گفته می‌شود علاقه مردم کردستان به موسیقی عرفانی دف به اندازه‌ای است که در اکثر منازل این ساز نگهداری می‌شود و همین علاقه فراوان، سنندج را به پایتخت دف جهان تبدیل کرد.

نوای خوش داستان های حماسی و عرفانی آن‌چنان با مردم کردستان هم آغوش شده که طنین زیبای اهالی این دیار را تحت تاثیر قرار داده و گوش همه نقاط جهان تشنه شنیدن موسیقی عرفانی این شهر خلاق موسیقی است.

در پانزدهمین جشنواره موسیقی نواحی ایران، گروه دف نوازان اخوان مرادی چند قطعه به زبان کردی و فارسی در مدح رسول اکرم (ص) اجرا کردند.

سرپرست گروه دف نوازان اخوان کردستان به کا 118گفت: این گروه در دهه ۱۳۶۰ به عنوان یکی از اولین گروه‌های دف ایران تشکیل شد و از آن‌زمان تاکنون در هشت دوره مختلف جشنواره های موسیقی نواحی ایران حضور یافت.

منصور مرادی افزود: اساتید و بزرگان موسیقی نواحی ایران در موسیقی محلی، سنتی و عرفانی کردستان فعالیت داشته و مشهور هستند ولی گرایش جوانان به موسیقی عرفانی به دلیل نفوذ غربی کمتر شده که باید حمایت بیشتری از اهل فن انجام شود.

این هنرمند موسیقی کردی ادامه داد: اصالت فرهنگ اصیل ایران در موسیقی نهادینه شده وموسیقی نواحی کردستان هم با الهام از این سرزمین از ویژگی‌های منحصر به فردی برخوردار است.

نقش کلیدی بانوان در انتقال گنجینه موسیقی نواحی

خواننده گروه موسیقی اخوان مرادی هم به کا 118گفت: موسیقی در کردستان و سنندج از جایگاه مناسب فرهنگی برخوردار است.

حمیدوکیلی افزود: جشنواره‌ها ارتباط موثری با پیشرفت موسیقی کهن در جای جای ایران دارند که نمی‌توان در هیچ کشوری این ظرفیت ویژه را پیدا کرد.

وی اظهار داشت: موسیقی فولکلور کردستان جلوه و رنگ‌های متفاوتی دارد که همه مخاطبی آن را درک می‌کنند.

وکیلی ادامه داد: «لایه لایه» یکی از موسیقی‌های ناب و گیرای نواحی با کلماتی ساده و روان است که مادران کرد فرزندان خود را با آن به خواب دعوت کرده و از بدو تولد ذهن نوزادان خود را با فکرها و اندیشه های مناسب با آن موسیقی پرورش می‌دادند.

 این هنرمند کردستانی با اشاره به ثبت جهانی منظر فرهنگی اورامانات اظهار داشت: یکی دیگر از موسیقی‌های مشهور نواحی کردستان هنر آواز سیه‌چمانه  است که ریشه در فرهنگ، هنر، تاریخ، سنت ها و برنامه‌های آیینی مردم اورامانات جای محکم و مستقلی دارد.

وی بیان کرد: سیه‌چمانه نوایی زیبا و خاص برگرفته از دل طبیعت و وصف آن بوده و بیان کننده شادی و غم است که قدمتی افزون بر ۷ هزار ساله دارد.

وکیلی گفت: باید موسیقی نواحی ایران را از ریشه تنومند کرد و برای این منظور سرمایه برای آشنایی نسل جوان با این هنر اصیل ضروری است.

وی افزود: موسیقی پاپ طرفدار خاص خود را داشته ولی اگر موسیقی نواحی و معنوی از دست برود نشاط و شادابی در جامعه نمی‌ماند.

وی اظهار داشت: زنان به عنوان مدیران انتقال مباحث در درون خانواده نقش مهمی در برابر حفظ میراث معنوی از جمله موسیقی نواحی به نسل آینده دارند، بنابراین بهتر است  ترویج و توسعه فرهنگ های اصیل را جدی بگیرند.  

پانزدهمین جشنواره موسیقی نواحی ایران دوشنبه شب با حضور هنرمندان موسیقی استان‌های کشور به میزبانی گلستان در تالار فخرالدین اسعد گرگانی آغاز به کارکرد و به مدت پنج شب ادامه داد.

موسیقی نواحی مازندران؛ پیوند طبیعت با تاریخ و هنر