نسخ خطی اهدایی به کتابخانه ملی امکان خروج از کشور ندارند/ سلب مالکیت فردی
زهراسادات مدرسی با بیان اینکه مسئولان در سازمان اسناد و کتابخانه ملی تلاش دارند تا حد ممکن از نسخ بیشتری حفظ و نگهداری کنند، به خبرنگار کا 118اظهار کرد: البته قطعا در زمینه بودجه مشکلاتی وجود دارد، اما همواره تلاش شده آثار برگزیده را حفظ کنیم و فرصت تهیه و نگهداری این آثار را از دست ندهیم. این دیدگاه کلیه مسئولان در سازمان اسناد و کتابخانه ملی است و از ریاست تا اعضای کمیته‌ها و گروه‌های نسخ خطی برای هر کدام از نسخ اهمیت بالایی قائل هستند.
مدیرکل نسخ خطی سازمان اسناد و کتابخانه ملی با تاکید بر اینکه کتابخانه ملی در نظر دارد تا جایی که در توان دارد نسخ خطی را جمع‌آوری و نگهداری کند، ادامه داد: نسخ خطی بخشی از فرهنگ ما است و با نگهداری نسخ به نوعی آن‌ها را ترویج می‌دهیم. در این روند می‌توانیم فرهنگ را به نسل‌های جدید معرفی کنیم. بنابراین دغدغه اصلی سازمان اسناد و کتابخانه ملی، حفظ و نگهداری نسخ خطی است.
نسخه های نفیس امکان اسکن حضوری دارند
به گفته او نسخه خطی باید در کمیته ارزیابی و بررسی شود که آیا به آن نسخه نیاز وجود دارد یا نه؛ این روند در کارگروهی که تخصصی است، بررسی می‌شود. کارگروهی بررسی‌های اولیه و ارزیابی نسخه را انجام می‌دهد. در آخر جمع‌بندی کلی برای خرید انجام می‌شود. بعد از پرداخت، وقتی نسخه به شکل قطعی برای سازمان اسناد و کتابخانه ملی تحویل شد، از آن اسکن گرفته می‌شود. اینگونه فایل الکترونیکی نسخ برای اعضا دسترس‌پذیر می‌شود، البته فایل الکترونیکی نفایس در دسترس اعضا قرار نمی‌گیرد و اعضا می‌توانند حضوری اسکن آن‌ها را ببینند.
بیشترین دقت برای نگهداری نسخ خطی انجام می‌شود
مدرسی با تاکید بر اینکه تجهیزات مخازن سازمان اسناد و کتابخانه ملی، در ایران بی‌مانند است، توضیح داد: از نظر اطفاء حریق و سیستم دزدگیر، دما، نور (در مخازن سازمان اسناد و کتابخانه ملی از لامپ‌های معمولی استفاده نمی‌کنیم. لامپ‌های خاص وارداتی استفاده می‌کنیم و نور مخازن با نور باقی قسمت‌های کتابخانه ملی متفاوت است) سعی شده بیشترین دقت برای نگهداری نسخ خطی انجام شود.
وقتی نسخه به کتابخانه ملی سپرده می‌شود دیگر نسخه برای فرد نیست، برای کشور است و امکان خروج از کشور را نداردمدیرکل نسخ خطی سازمان اسناد و کتابخانه ملی با بیان اینکه سعی می‌شود اصل نسخه در اختیار مراجعه کننده قرار نگیرد، افزود: بیشترین تلاش برای اسکن نسخه‌ها است. اکثر نسخه‌های خطی در کتابخانه ملی اسکن شده و آنلاین آن‌ها در اختیار مراجعه‌کنندگان و درخواست دهندگان قرار می‌گیرد. مگر نسخه‌هایی که موضوعات خاصی داشته‌باشد، این نسخ قابل رویت نیست و به شکل حضوری در خدمت مراجعه کنندگان قرار می‌گیرد.
او درباره نسخی که آسیب دیدند و امکان اسکن ندارند، توضیح داد: در سازمان اسناد و کتابخانه ملی اولویت نگهداری و حفاظت از نسخ است. اگر اسکن از نسخ به آن‌ها آسیب برساند این کار را نخواهیم کرد. در این صورت استفاده از آن نسخه خطی محدود به پژوهش‌های خاص برای اساتید دانشگاه یا دانشجویانی خواهد شد که از دانشگاه نامه دارند.
مدرسی با تاکید بر ضرورت توجه مردم به سپردن نسخ خطی به کتابخانه ملی برای حفظ و نگهداری از آن‌ها، توضیح داد: ترویج این رفتار میان مردم باید توسط رسانه‌ها انجام شود، زیرا آن‌ها زبان گویای جامعه هستند. رسانه‌ها می‌توانند اهمیت حفظ و نگهداری از نسخ خطی و ارتباط آن با فرهنگ ایران را برای مردم بازگو کنند. کتابخانه ملی می‌تواند امانت‌دار خیلی خوبی باشد. در تمام شهرها و مناطق ایران حتی به عنوان امانی و نه به عنوان اینکه کتابخانه ملی صاحب نسخ خطی شود، حاضریم از نسخ نگهداری کنیم.
اگر یک نسخه بدون آفت‌زدایی به مخزن برود دیگر نسخ را هم آلوده می‌کنداو ادامه داد: از همه مردم می‌خواهیم تا به جای اینکه از نسخ در خانه‌ها، مساجد و مکان‌ها مختلف نگهداری کنند و به این سبب به آن‌ها آسیب بزنند؛ نسخ را به کتابخانه ملی بیاورند؛ زیرا در این کتابخانه از آن‌ها آفت‌زدایی (اگر یک نسخه بدون آفت‌زدایی به مخزن برود دیگر نسخ را هم آلوده می‌کند) و نگهداری می‌کنیم. برای حفظ و نگهداری نسخ خیلی بهتر است که در کتابخانه ملی از آن‌ها نگهداری شود. همه باید برای حفظ و تعالی فرهنگ و ترویج نسخ خطی همت کنند تا ورود نسخ خطی به کتابخانه ملی بیشتر شود. زیرا وقتی نسخه به کتابخانه ملی سپرده می‌شود دیگر نسخه برای فرد نیست، برای کشور است و امکان خروج از کشور را ندارد.
